Revalidatiearts Ağali Mert over zijn boek ‘Over de kop’

Duizeligheid. Een klacht die vaak wordt weggewuifd of verkeerd begrepen, maar die voor miljoenen mensen een dagelijkse worsteling betekent. Revalidatiearts Ağali Mert wil daar verandering in brengen. In zijn boek Over de kop legt hij uit hoe bijzonder en kwetsbaar ons evenwicht is en hoe ontwrichtend het is wanneer dat systeem verstoord raakt. “Het is hoog tijd dat we dit probleem serieuzer gaan nemen”, zegt hij. En die boodschap is niet alleen relevant voor artsen, maar juist ook voor audiciens.
 
“Het evenwichtsorgaan is niet groter dan een suikerklontje”, vertelt Ağali, “maar bepaalt in grote mate hoe veilig en vrij we ons kunnen bewegen.” In Over de kop brengt hij zijn vakgebied tot leven met medische kennis, praktijkverhalen en verrassende inzichten. Hij laat zien hoe een simpele oorontsteking, een klap op het hoofd of langdurige stress het evenwichtssysteem uit balans kan brengen, met verstrekkende gevolgen. “Duizeligheid wordt vaak gezien als vaag of ongrijpbaar, maar voor patiënten is het allesbehalve vaag: het beïnvloedt hun werk, sociale leven en mentale gezondheid.”
 
Een militaire carrière
Ağali begon zijn loopbaan bij de Koninklijke Luchtmacht, waar hij tussen 2000 en 2016 werkte als onder meer vliegerarts, hoofd medische verzorging en later als revalidatiearts. Tijdens die periode deed hij bij TNO promotieonderzoek naar een innovatieve behandelmethode tegen duizeligheid, gebaseerd op virtual reality en bewegingsplatforms. De techniek wordt inmiddels niet alleen in Nederland toegepast, maar ook in onder andere New York.
 
Na zijn specialisatie tot revalidatiearts werkte Ağali zowel binnen als buiten Defensie met patiënten die kampen met complexe evenwichtsproblemen. “Het is een doelgroep die vaak tussen wal en schip valt. Mensen krijgen te horen dat ze ‘er maar mee moeten leren leven’. Maar dat is onacceptabel. Er mee leven doen ze al en verbetering is vaak wél mogelijk, ook na jarenlange klachten.”
 
Duizeligheid als maatschappelijk probleem
Volgens Ağali is duizeligheid een onderbelicht volksgezondheidsprobleem. “We hebben het over miljoenen mensen wereldwijd, van jonge kinderen tot ouderen. Toch weten zelfs veel huisartsen alleen van BPPD (kristalproblemen in het evenwichtsorgaan) en bijvoorbeeld van een zenuwontsteking. Andere oorzaken blijven vaak onopgemerkt.”
 
Voor audiciens is dit onderwerp dan ook uiterst relevant. “Het evenwichtsorgaan en het gehoororgaan zijn nauw met elkaar verbonden via de nervus vestibulocochlearis: één zenuw die beide zintuigen bedient. Bij aandoeningen zoals Ménière spelen beide systemen een rol. Maar bij een gehoortest wordt zelden gevraagd: ‘Heeft u ook last van duizeligheid of balansproblemen?’ Terwijl die vraag cruciaal kan zijn.”
 
Een oproep aan audiciens
Ağali moedigt audiciens aan om hun rol breder te zien. “Zij zitten op een unieke plek in de keten. Als zij signalen van evenwichtsproblemen herkennen, kunnen ze cliënten actief doorverwijzen naar vestibulaire fysiotherapeuten of (via de huisarts) naar gespecialiseerde behandelcentra. Er zijn zoveel hulpmiddelen beschikbaar, ook zonder dure apparatuur. Denk aan de vertigo-training app (gratis), social mediagroepen, balansoefeningen en eenvoudige exposuretherapieën. Maar dan moeten professionals wél weten wat er mogelijk is.”
 
Hij vertelt tot slot: “Ik hoop dat mijn boek mensen helpt om hun klachten serieus te nemen, maar óók dat professionals erdoor geïnspireerd raken om net iets verder te kijken dan hun eigen vakgebied. Want alleen samen kunnen we het verschil maken voor deze vergeten groep patiënten.”