"Kerstmis is een lastige periode voor slechthorenden"
Friday December 21, 2018
De kerstperiode breekt aan. De feestdagen staan voor de meeste mensen in het teken van gezellig samenzijn. Dit wordt door slechthorenden echter niet altijd zo ervaren. Niet alleen is de drukte vaak erg vermoeiend, ook voor familieleden wordt het als vervelend ervaren dat iemand aan het kerstdiner niet alles goed verstaat. In aanloop naar de kerstdagen publiceerde Specsavers de resultaten van een onderzoek (uitgevoerd door Kantar Public) over de problemen waar slechthorenden en hun omstanders tegenaan lopen in een gezelschap. Drs. René van der Wilk, psycholoog gespecialiseerd binnen de audiologische branche, geeft tekst en uitleg bij de bevindingen.
Volgens het onderzoek vinden Nederlanders familieleden met onbehandeld gehoorverlies minder sociaal, vermoeider en neerslachtiger. Dat leidt tot irritatie en minder goede gesprekken (35%). Met name het moeten herhalen van zinnen (38%) en het gebrek aan spontaniteit (39%) worden als vervelend ervaren in een gesprek met deze persoon. Dit leidt ertoe dat mensen hen gaan mijden. Hierdoor raken slechthorenden langzaam maar zeker steeds verder geïsoleerd, juist ook van degenen die dichtbij ze staan: de directe familie.
Slechthorend familielid wordt genegeerd
Een groot deel van de ondervraagden (79%) vindt het belangrijk dat het slechthorende familielid actief wordt betrokken bij familieaangelegenheden. Toch houdt 43 procent van de ondervraagde families niet per se rekening met de slechthorende als het gaat om achtergrondmuziek of afspreken in restaurants. Daarnaast merkt 32 procent dat er langs dit familielid heen wordt gepraat. Een kwart (23%) van de families maakt wel eens grappen over deze persoon en/of zijn/haar slechthorendheid. Één op de tien (10%) Nederlanders vindt het zelfs een moetje om met een slechthorend familielid te praten tijdens familieaangelegenheden en één op de twintig (5%) vermijdt een gesprek zelfs in zijn geheel. “Mensen kiezen graag de makkelijkste weg en daarom ga je met je verhaal eerder naar iemand die je direct verstaat, dan iemand die hier moeite mee heeft en waarbij je vaak dingen zult moeten herhalen”, aldus drs. René van der Wilk. “Stel dat opa slechthorend is, dan gaan zijn kinderen en kleinkinderen eerder naar oma om iets te vertellen. Logisch, want je moet bij opa meer moeite doen. Onbewust raken mensen hierdoor geïsoleerd en buitengesloten tijdens bijvoorbeeld een kerstdiner, vaak zonder dat ze door hebben waardoor dit komt.”
Neerslachtiger en minder sociaal door slecht gehoor
Nederlanders merken ook verandering in het gedrag en karakter van het slechthorende familielid ten opzichte van voordat hij/zij last had van gehoorverlies. Deze persoon is vaak minder betrokken, gezellig, geïnteresseerd en ad rem. Ook is hij/zij duidelijk een minder fijne en actieve gesprekspartner geworden en komt het slechthorende familielid meer neerslachtig, eenzaam en vermoeid over dan voordat het gehoorverlies was opgetreden. 14 procent vindt dat deze persoon meer een buitenstaander is geworden in de familie door zijn/haar gehoorverlies. Bijna zestig procent (58%) van de Nederlanders beschouwt (licht) gehoorverlies dan ook als een handicap. Van der Wilk: “In groepen kan het gedrag van iemand met gehoorverlies twee kanten op gaan. Enerzijds kan de persoon zich terugtrekken uit communicatie of dit in zijn geheel vermijden. Anderzijds kan hij of zij juist dominant gedrag gaan vertonen en heel veel gaan praten, want dan hoeft hij/zij niet te luisteren. Dat laatste wordt als hinderlijk ervaren door de omgeving. Beide situaties hebben uiteindelijk een negatief effect op de kwaliteit van de sociale interacties.”
Het is je eigen schuld
45 procent van de respondenten geeft aan dat hun familielid (nog) niets aan zijn/haar gehoorverlies heeft gedaan. Dit tot ergernis van de familie, die vindt dat het slechthorende familielid zichzelf hiermee onnodig beperkt (37%) en isoleert (19%). Daarnaast vinden ze het eigenwijs (36%) en dom (12%). Als het henzelf zou betreffen, hadden ze al veel eerder actie ondernomen, zegt een ruime meerderheid (67%). 40 procent zou dan ook trots zijn op het slechthorende familielid als hij/zij iets aan het gehoorverlies zou doen. “Ondanks dat de omgeving van de slechthorende persoon trots zou zijn als hij/zij een hoortoestel zou dragen, blijft de drempel om dit te doen voor veel mensen hoog”, vervolgt Van der Wilk. “Dat ene positieve punt weegt niet op tegen alle negatieve punten en vooroordelen die zij in hun hoofd hebben. ‘Als ik een hoortoestel draag, denkt men dat ik niet goed kan communiceren.’ ‘Als ik een hoortoestel draag, vinden mensen me oud.’ Terwijl de kwaliteit van leven juist duidelijk toeneemt als men een hoortoestel gaat dragen. Ze gaan zich meer onafhankelijk opstellen en zich zekerder voelen. Hun partner hoeft niet meer voor hen te spreken, dat kunnen ze weer zelf doen. Vaak hebben mensen niet in de gaten hoe groot het gemis is tot ze naar de oplossing durven te kijken", besluit René.
Meer weten over dit onderzoek? Lees hier alle resultaten!
Volgens het onderzoek vinden Nederlanders familieleden met onbehandeld gehoorverlies minder sociaal, vermoeider en neerslachtiger. Dat leidt tot irritatie en minder goede gesprekken (35%). Met name het moeten herhalen van zinnen (38%) en het gebrek aan spontaniteit (39%) worden als vervelend ervaren in een gesprek met deze persoon. Dit leidt ertoe dat mensen hen gaan mijden. Hierdoor raken slechthorenden langzaam maar zeker steeds verder geïsoleerd, juist ook van degenen die dichtbij ze staan: de directe familie.
Slechthorend familielid wordt genegeerd
Een groot deel van de ondervraagden (79%) vindt het belangrijk dat het slechthorende familielid actief wordt betrokken bij familieaangelegenheden. Toch houdt 43 procent van de ondervraagde families niet per se rekening met de slechthorende als het gaat om achtergrondmuziek of afspreken in restaurants. Daarnaast merkt 32 procent dat er langs dit familielid heen wordt gepraat. Een kwart (23%) van de families maakt wel eens grappen over deze persoon en/of zijn/haar slechthorendheid. Één op de tien (10%) Nederlanders vindt het zelfs een moetje om met een slechthorend familielid te praten tijdens familieaangelegenheden en één op de twintig (5%) vermijdt een gesprek zelfs in zijn geheel. “Mensen kiezen graag de makkelijkste weg en daarom ga je met je verhaal eerder naar iemand die je direct verstaat, dan iemand die hier moeite mee heeft en waarbij je vaak dingen zult moeten herhalen”, aldus drs. René van der Wilk. “Stel dat opa slechthorend is, dan gaan zijn kinderen en kleinkinderen eerder naar oma om iets te vertellen. Logisch, want je moet bij opa meer moeite doen. Onbewust raken mensen hierdoor geïsoleerd en buitengesloten tijdens bijvoorbeeld een kerstdiner, vaak zonder dat ze door hebben waardoor dit komt.”
Neerslachtiger en minder sociaal door slecht gehoor
Nederlanders merken ook verandering in het gedrag en karakter van het slechthorende familielid ten opzichte van voordat hij/zij last had van gehoorverlies. Deze persoon is vaak minder betrokken, gezellig, geïnteresseerd en ad rem. Ook is hij/zij duidelijk een minder fijne en actieve gesprekspartner geworden en komt het slechthorende familielid meer neerslachtig, eenzaam en vermoeid over dan voordat het gehoorverlies was opgetreden. 14 procent vindt dat deze persoon meer een buitenstaander is geworden in de familie door zijn/haar gehoorverlies. Bijna zestig procent (58%) van de Nederlanders beschouwt (licht) gehoorverlies dan ook als een handicap. Van der Wilk: “In groepen kan het gedrag van iemand met gehoorverlies twee kanten op gaan. Enerzijds kan de persoon zich terugtrekken uit communicatie of dit in zijn geheel vermijden. Anderzijds kan hij of zij juist dominant gedrag gaan vertonen en heel veel gaan praten, want dan hoeft hij/zij niet te luisteren. Dat laatste wordt als hinderlijk ervaren door de omgeving. Beide situaties hebben uiteindelijk een negatief effect op de kwaliteit van de sociale interacties.”
Het is je eigen schuld
45 procent van de respondenten geeft aan dat hun familielid (nog) niets aan zijn/haar gehoorverlies heeft gedaan. Dit tot ergernis van de familie, die vindt dat het slechthorende familielid zichzelf hiermee onnodig beperkt (37%) en isoleert (19%). Daarnaast vinden ze het eigenwijs (36%) en dom (12%). Als het henzelf zou betreffen, hadden ze al veel eerder actie ondernomen, zegt een ruime meerderheid (67%). 40 procent zou dan ook trots zijn op het slechthorende familielid als hij/zij iets aan het gehoorverlies zou doen. “Ondanks dat de omgeving van de slechthorende persoon trots zou zijn als hij/zij een hoortoestel zou dragen, blijft de drempel om dit te doen voor veel mensen hoog”, vervolgt Van der Wilk. “Dat ene positieve punt weegt niet op tegen alle negatieve punten en vooroordelen die zij in hun hoofd hebben. ‘Als ik een hoortoestel draag, denkt men dat ik niet goed kan communiceren.’ ‘Als ik een hoortoestel draag, vinden mensen me oud.’ Terwijl de kwaliteit van leven juist duidelijk toeneemt als men een hoortoestel gaat dragen. Ze gaan zich meer onafhankelijk opstellen en zich zekerder voelen. Hun partner hoeft niet meer voor hen te spreken, dat kunnen ze weer zelf doen. Vaak hebben mensen niet in de gaten hoe groot het gemis is tot ze naar de oplossing durven te kijken", besluit René.
Meer weten over dit onderzoek? Lees hier alle resultaten!
More 
Previous 
Next 
